ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ ΧΑΝΙΩΝ

Η Ασή Γωνιά είναι ένα ορεινό χωριό στο Νομό Χανίων 600 περίπου κατοίκων που η κύρια απασχόληση τους είναι η κτηνοτροφία. Το χωριό βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του όρους Αγκάθες στα όρια των Νομών Ρεθύμνου και Χανίων. Λόγω της γεωγραφικής του, φυσικής οχυρωματικής θέσης του σε υψόμετρο περίπου 600 μ. συνδέθηκε έντονα με την ιστορία των αγώνων του κρητικού λαού από την εποχή της ενετοκρατίας, όπου και αποτελούσε κέντρο επαναστάσεων.

 Οι κάτοικοι του συμμετείχαν σε όλους τους αγώνες κρατώντας το όπλο κυριολεκτικά στο χέρι από όπου προέρχεται και το όνομα Ασή που είναι αραβοτουρκικής προέλευσης (τούρκικα «Asi» σημαίνει «αποστάτης», «ανυπότακτος» και κατ΄ επέκταση «λεβέντης», «παλικαράς», δηλαδή «Γωνιά των παλικαράδων».

Ιστορικά η Ασή – Γωνιά αναφέρεται ως οικισμός ελεγχόμενος από την ρωμαϊκή πόλη Λάππα, τη σημερινή Αργυρούπολη. Επίσημες αναφορές του χωριού Ασή Γωνιά υπάρχουν από την Ενετική Περίοδο, ενώ ο οικισμός βρισκόταν ανατολικότερα από το σημερινό. Κατά την τουρκοκρατία το χωριό δεν πατήθηκε από τους τούρκους λόγω του δύσβατου της περιοχής.

 Η Ασή – Γωνιά έχει συνδεθεί με την ευλογία των κοπαδιών την ημέρα του Αγίου Γεωργίου, ένα μοναδικό έθιμο στην Κρήτη. Οι βοσκοί της περιοχής θεωρούν προστάτη τους τον Αη Γιώργη και στις 23 Απριλίου συρρέουν με τα κοπάδια τους στην εκκλησία του Αη Γιώργη του Γαλατά. Τα ζώα στολισμένα με τα πιο μελωδικά «λέρια» (κουδούνια), μαντρώνονται στην «κούρτα» έξω από την εκκλησία και αρμέγονται ένα – ένα. Στη συνέχεια το κοπάδι ευλογείται από τον ιερέα και το γάλα μοιράζεται στους κατοίκους και τους επισκέπτες.

Από την Ασή Γωνιά καταγόταν οι Παύλος Γύπαρης, Γεώργιος Ψυχουντάκης και Στυλιανός Κοκκινάκης.   

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Θ. ΒΑΛΤΙΝΟ

Στο πλαίσιο του προγράμματος «Συγγραφείς στα σχολεία και τις πόλεις» το Γραφείο Σχολικού Συμβούλου Φιλολόγων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λασιθίου οργάνωσε σειρά εκδηλώσεων στις πόλεις του Νομού με τη συμμετοχή του πεζογράφου και ακαδημαϊκού Θανάση Βαλτινού. Τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου και στο κινηματοθέατρο REX πραγματοποιήθηκε εκδήλωση προς τιμήν του συγγραφέα όπου παρουσιάστηκε το έργο του.

Οι κ. Βαλτινός και Βλαχοδήμος

 Για την εκδήλωση αυτή συνεργάστηκαν επίσης ο Πολιτιστικός Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Αγίου Νικολάου, ο Ι. Ν. Αγίας Τριάδος και το Βιβλιοπωλείο Προμηθέας. Τον κορυφαίο Έλληνα συγγραφέα παρουσίασε ο Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων κ. Δημήτρης Βλαχοδήμος, ο οποίος μίλησε για τη ζωή και το έργο του και διάβασε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα βιβλία του.

Η κ. Πετράκη προσφέρει τιμητική
 πλακέτα στο συγγραφέα

Την παρουσία του Θανάση Βαλτινού στον τόπο μας χαιρέτησε η Αντιπεριφερειάρχης κ. Πελαγία Πετράκη η οποία του πρόσφερε τιμητική πλακέτα για το έργο και την προσφορά του στα γράμματα. Την εκδήλωση χαιρέτισαν επίσης ο προϊστάμενος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λασιθίου κ. Γιάννης Σταμέλος και ο πρόεδρος της ΕΛΜΕ Λασιθίου κ. Βασίλης Καλιμάντζαλης.

Στο τέλος ο τιμώμενος απάντησε σε ερωτήσεις του ακροατηρίου. Το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου εκπροσώπησε ο πατήρ Κωνσταντίνος Χαλκιαδάκης.    

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡIO ΤΟΥ 2014

Ο Οκτώβρης ή Οκτώβριος είναι ο δεύτερος μήνας του Φθινοπώρου και ο δέκατος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και έχει 31 ημέρες, η ημέρα διαρκεί 11 ώρες και η νύχτα 13. Το όνομα του οφείλεται στη λατινική λέξη octo, που σημαίνει οχτώ, γιατί στο παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, που άρχιζε από το μήνα Μάρτιο, είχε την όγδοη θέση. Αργότερα όταν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος προστέθηκαν στην αρχή του έτους, ο Οκτώβριος μετακινήθηκε στη δέκατη θέση. Ήταν ο τέταρτος μήνας του αττικού έτους, και ονομαζόταν Πυανεψιών από τα ιερά Πυανέψια ή Πυανόψια, γιορτή προς τιμήν του Απόλλωνα. Ο Οκτώβρης αρχίζει την ίδια ημέρα του χρόνου με τον Ιανουάριο, εκτός από τα δίσεκτα έτη. Παρατηρούμε ότι στην ορθογραφία του δεν εμπεριέχεται το γράμμα «μ» όπως συμβαίνει με τους διπλανούς του μήνες Σεπτέμβριος, Νοέμβριος κλπ. Μέχρι τις 23 του Οκτωβρίου ο ήλιος ευρίσκεται στον αστερισμό του Ζυγού και κατόπιν εισέρχεται στον αστερισμό του Σκορπιού.

Ο Άγιος Δημήτριος

Η μεγάλη θρησκευτική γιορτή του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτη και θαυματουργού, προστάτη και Πολιούχου της Θεσσαλονίκης στις 26 του μήνα, έχει δώσει στον Οκτώβριο την προσωνυμία «Αϊ Δημητριάτης». Η γιορτή αυτή θεωρείται από το λαό μας η αρχή του χειμερινού εξαμήνου, όπως συμβαίνει με τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στις 23 του Απριλίου για την αρχή του θερινού εξαμήνου. Τον Οκτώβριο έχομε το «μικρό καλοκαιράκι» ή το «καλοκαίρι του Αγίου Δημητρίου» όπως λέγεται, λόγω της καλοκαιρίας που επικρατεί κατά κανόνα το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα. Επίσης τον συναντούμε ως Βροχάρη λόγω των ευεργετικών βροχών που πέφτουν στη διάρκεια του. Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας με τα πρωτοβρόχια, και τα χρυσάνθεμα,  που τα ακούμε ως Αγιοδημητριάτικα ή Οκτωβρούδια. Είναι η εποχή που ανθίζουν τα κυκλάμινα, όμορφο λουλούδι που το έκανε τραγούδι ο Γιάννης Ρίτσος: «Κυκλάμινο, κυκλάμινο στου βράχου τη σχισμάδα…». Το όργωμα και η σπορά είναι οι κύριες γεωργικές εργασίες τον Οκτώβριο, καθώς επίσης το φύτεμα φυτών, και των χειμωνιάτικων λαχανικών. Οι κτηνοτρόφοι κατεβάζουν τα κοπάδια τους στα χειμαδιά, και οι κρασοπαραγωγοί ανοίγουν ανήμερα του Αγίου Δημητρίου τα βαρέλια με το καινούργιο κρασί. Στην Κρήτη η δοκιμή των κρασιών γίνεται μια βδομάδα αργότερα, στις 3 Νοεμβρίου, του Αϊ Γιώργη του «μεθυστή».

Από την παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου

Εκτός από τον Άγιο Δημήτριο η εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά στις 18. Ο Λουκάς ήταν ιατρός, αλλά και πολύ καλός ζωγράφος κι έχει ιστορήσει αρκετές προσωπογραφίες της Θεοτόκου. Είναι ο συγγραφέας του τρίτου Ευαγγελίου, και των Πράξεων των Αποστόλων. Στις 3 του μήνα η Αθήνα γιορτάζει τον Πολιούχο της Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη. Πολύ σημαντικά είναι και τα ιστορικά γεγονότα του μήνα με σημαντικότερο εκείνο του ηρωικού «ΟΧΙ» του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Ιωάννη Μεταξά στις αξιώσεις της Ιταλίας και η κήρυξη του πολέμου κατά της χώρας μας. Στις 12 Οκτωβρίου 1944 έχομε την απελευθέρωση της Αθήνας από τις κατοχικές δυνάμεις. Λίγες δεκαετίες πριν, στις 26 Οκτωβρίου 1912 0 Ελληνικός Στρατός εισέρχεται νικηφόρα στη Θεσσαλονίκη και την απελευθερώνει. (Φέτος συμπληρώθηκαν 100 χρόνια).

Ζεστός και ο φετινός Οκτώβριος, με περιορισμένη βροχόπτωση και χωρίς ιδιαίτερα φαινόμενα. Μήνας με ικανοποιητική ηλιοφάνεια. Το βροχόμετρο του Μ/Σ Meteoart κατέγραψε  μόλις 30 χιλιοστά βροχής, έναντι 5 του περυσινού, και 29 του προπέρσινου Οκτωβρίου.                 

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ:     Μέση  20.5 βαθμοί Κελσίου, μέγ. 31.4 ελάχ. 14.7

ΣΧ.     ΥΓΡΑΣΙΑ:         Μέση    62%,   μέγ.  88%   ελάχ.  18%

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ:           30 mm

ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ:     7

ΑΝΕΜΟΙ:                      Μεταβλητοί, μέγ. ταχ. 76Km/h

ΗΛΙΟΦΑΝΕΙΑ:             220 ώρες

ΒΑΡ. ΠΙΕΣΗ:                Μέση, επίπεδο θάλασσας 1017 mb

      Τα στοιχεία αφορούν την περιοχή του Αγίου Νικολάου και έχουν ληφθεί από το Meteoart.