Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΜΕΛΟΥ

«Λασίθι οι άνθρωποι και ο τόπος» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Γιάννη Σταμέλου, του οποίου η παρουσίαση έγινε το βράδυ της Δευτέρας 22 Δεκεμβρίου στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Λασιθίου. Το πολύ ενδιαφέρον αυτό βιβλίο παρουσιάζει βιογραφικά πορτραίτα μικρά ή μεγαλύτερα, συνεντεύξεις ανθρώπων του Νομού που ξεχώρισαν, μπήκαν μπροστά και έγραψαν την ιστορία τούτου του τόπου. Το βιβλίο προσφέρει πλήρη τεκμηρίωση και διατρέχει όλο τον ιστορικό ορίζοντα από τα μινωικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας.

 Στο βιβλίο αναφέρθηκαν οι: Μαρία- Καρτέρη Σιγανού, ο γνωστός φιλόλογος Γιάννης Χρονάκης, η Διευθύντρια του Γυμνασίου Κριτσάς Μαρία Χατζηπαναγιώτη και ο Βασίλης Ορφανάκης. Ο συγγραφέας του βιβλίου Γιάννης Σταμέλος, μεταξύ άλλων είπε. «Έκανα μερικά ταξίδια στο χρόνο συναντώντας τα πιο σημαντικά πρόσωπα, τα οποία με κάποιο τρόπο μίλησαν ή έπραξαν σχετικά με τη γεωγραφική περιοχή του Νομού Λασιθίου. Συγκέντρωσα σχόλια, παρατηρήσεις, εντυπώσεις, συνεντεύξεις και περιγραφές, οι οποίες, ελπίζω ότι θα ρίξουν λίγο φως σε γνωστές και άγνωστες προσωπικότητες της σκέψης, της πολιτικής, των αγώνων για ελευθερία, που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του Νομού Λασιθίου.

  

 Αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε η Γωγώ Ζερβού. Ο τροβαδούρος της μουσικής του τόπου μας Γιάννης Βάρδας (Λυραριγιάννης) από τον Κρούστα ξεχώρισε με την παρουσία του και απέσπασε το θερμό χειροκρότημα των παρευρισκομένων. «Δεν είμαι άνθρωπος των γραμμάτων και άμα δε μιλώ με μαντινιάδες τα χάνω» και πρόσθεσε. «Πως χαίρομαι σα βρίσκομαι μ΄ ανθρώπους μορφωμένους, κι ας έχω εγώ τσι χρόνους μου στη βοσκική χαημένους».

Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Άννα Καρτέρη. Δύο όμορφα τραγούδια απέδωσε η «Αυτοσχέδιος Χορωδία», και έπαιξαν οι μουσικοί Βασίλης Τράνακας και Μανόλης Κλώντζας.  

ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ ΤΡΙΒΑΞΩΝΑ

Το τοπωνύμιο Τριβαξώνας που ακούγεται και σήμερα στα δυτικά του κάμπου της Φουρνής εμφανίζεται σε αρκετά έγγραφα της Βενετοκρατίας. Για παράδειγμα σε συμβόλαιο του1639 γίνεται λόγος για κτήματα στα μετόχια Χώρες και Τριβαξώνα. Τα μετόχια αυτά μάλιστα διέσχιζε πιθανότατα η κεντρική οδός που οδηγούσε από τη Νεάπολη στη Σπίναλογκα.

 Η λεκάνη βορειοανατολικά της αρχαίας Δρήρου, ανατολικά του Αγίου Γεωργίου και δυτικά από το Καστέλι της Φουρνής, καλείται σήμερα Τριβαξώνας. Σε συμβόλαιο τον Ιούλιο του 1636, που ακυρώνει την παραχώρηση προς το Αρέτι ενός μέρους από το μετόχι Δρουβαξόνα, ο τόπος προσδιορίζεται ως παρτινέντζια του χωριού Πλατυπόδι.

Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους και με δεύτερο συμβόλαιο του 1637, το Αρέτι αγοράζει από το φεουδάρχη Τριβηζά που βρίσκεται «εν ταις κόραις ντεστρέτο φουρνής, εις τον Τριβαξώνα» κτήματα σε αυτήν την περιοχή.

 Το μετόχι Τριβαξώνας της Βενετοκρατίας πιθανότατα ταυτίζεται με την περιοχή, που και σήμερα ονομάζεται έτσι και στην οποία φαίνεται πως με τα χρόνια απέκτησε μεγάλη περιουσία η μονή Αρετίου.

 Σημ. Η περιγραφή είναι από το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ
& ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΟ ΝΟΕΜΒΡIO ΤΟΥ 2014

Ο Νοέμβρης ή Νοέμβριος είναι ο τελευταίος μήνας του Φθινοπώρου και ο ενδέκατος μήνας του έτους σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο και έχει 30 ημέρες, η ημέρα διαρκεί 10 ώρες και η νύχτα 14. Το όνομα του οφείλεται στη Λατινική λέξη novem που σημαίνει εννιά, και αυτό γιατί ήταν ο ένατος μήνας του Ρωμαϊκού δεκάμηνου ημερολογίου, το οποίο άρχιζε από το μήνα Μάρτιο. Αργότερα, όταν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος προστέθηκαν στην αρχή του έτους, ο Νοέμβριος μετακινήθηκε στη ενδέκατη θέση χωρίς να αλλάξει όνομα. Η πρώτη ημέρα του μήνα είναι πάντα η ίδια με εκείνη του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου, εκτός από τα δίσεκτα έτη. Μέχρι τις 22 του Νοεμβρίου ο ήλιος ευρίσκεται στο αστερισμό του Σκορπιού και κατόπιν εισέρχεται στον αστερισμό του Τοξότη.

 Ο λαός μας έχει προσδώσει και άλλες ονομασίες στο μήνα που οφείλονται στις πολλές θρησκευτικές εορτές που υπάρχουν στη διάρκεια του όπως: Αρχαγγελιάτης ή Αϊ Στράτηγος, Φιλιππιάτης, Αντριάς κ.α. Επίσης από τις αγροτικές εργασίες έχει πάρει πολλά ονόματα όπως: Μεσοσπορίτης, γιατί η σπορά βρίσκεται στο μέσο της, ακόμη το Νοέμβριο αρχίζει το λιομάζωμα. Ακούγεται και «Ανακατεμένος» λόγω των άστατων καιρικών συνθηκών που επικρατούν στη διάρκεια του, αλλά και «Βροχάρης», γιατί πέφτουν πολλές βροχές. Ο Νοέμβριος είναι ένας ιδιόμορφος μήνας λόγω των καιρικών εναλλαγών, είναι μια περίοδος μελαγχολική, και μας προετοιμάζει για το χειμώνα που έρχεται. Η δύση των Πλειάδων (Πούλια) που παρατηρείται αμέσως μετά τη δύση του Ήλιου στο μέσο του μήνα σηματοδοτεί τον ερχομό του κρύου και προτρέπει τους γεωργούς να ολοκληρώσουν τη σπορά και τους τελευταίους κτηνοτρόφους να κατηφορίσουν στα χειμαδιά. Η βροχή των «Λεοντιδών» είναι ένα ιδιαίτερα θεαματικό φαινόμενο που παρατηρείται κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου. Είναι τα γνωστά πεφταστέρια και προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα.

Το μήνα Νοέμβριο αρχίζει το λιομάζωμα

 Πολύ πλούσιο το εορτολόγιο του μήνα, ξεκινώντας από την 1^η με την εορτή των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, που ασκούσανε το λειτούργημα του ιατρού όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και στα ζώα. Στις 8 Νοεμβρίου έχουμε  την εορτή του Ταξιάρχη και Αρχαγγέλου Μιχαήλ προστάτη της Αεροπορίας, στις 9 η εκκλησία μας εορτάζει τον Άγιο Νεκτάριο Αιγίνης. Ο Άγιος Μηνάς είναι Πολιούχος και προστάτης της πόλης του Ηρακλείου Κρήτης και εορτάζεται στις 11 του μήνα. Στις 14 του Νοεμβρίου εορτάζεται ο Άγιος Απόστολος Φίλιππος, και την επόμενη αμέσως αρχίζει η νηστεία των Χριστουγέννων, και ακολουθεί στις 16 η εορτή του Αγίου και Ευαγγελιστή Ματθαίου. Κυρίαρχη, όμως εορτή στο μήνα είναι τα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου στις 21 (Μεσοσπορίτισσας). Την ημέρα εκείνη η Θεοτόκος τριών ετών εισέρχεται στα Άγια των Αγίων (Ιερό των Ιεροσολύμων), όπου έμεινε μέχρι την ηλικία των 15 ετών. Η εορτή αυτή καθιερώθηκε τον 8^ο αι. μ. χ. στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ήταν γυναίκα με ξεχωριστή σοφία και ομορφιά. Για την εμμονή της στη χριστιανική πίστη βασανίστηκε και αποκεφαλίστηκε το 305 μ.Χ. Η εκκλησία τιμά τη μνήμη της στις 25 του μήνα. Ακολουθεί στις 26 η εορτή του Αγίου Στυλιανού, και τέλος στις 30 εορτάζει ο Άγιος Ανδρέας ο πρωτόκλητος. Από τα σημαντικά γεγονότα του μήνα είναι, η εξέγερση το Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1973 κατά της δικτατορίας του 1967. Επίσης στις 25 του μήνα εορτάζεται η επέτειος της Εθνικής Αντίστασης.

Το εσωτερικό του ναού της Αγίας
Αικατερίνης στο Όρος Σινά 

Περιορισμένες είναι οι βροχές τα τελευταία χρόνια στην περιοχή μας. Ο Νοέμβριος, που κατά κανόνα δίνει αρκετές βροχές, φέτος το βροχόμετρο του Μ/Σ κατέγραψε μόλις 6 χιλιοστά έναντι 25 του περυσινού Νοεμβρίου. Η μέση θερμοκρασία ήταν 16,5 βαθμοί Κελσίου.                           

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ:            Μέση 16,5 βαθμοί Κελσίου, μέγ. 22,3 ελάχ. 11,0

ΣΧ.     ΥΓΡΑΣΙΑ:           Μέση 68%, μέγ. 91% ελάχ. 38%

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ :           6 χιλιοστά

ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ:       4

ΑΝΕΜΟΙ:                        Μεταβλητοί,  μέγ. ταχ. 68Km/h

ΗΛΙΟΦΑΝΕΙΑ:               120 ώρες

ΒΑΡ.     ΠΙΕΣΗ:               1018,5 mb

         Τα στοιχεία αφορούν την περιοχή του Αγίου Νικολάου  και έχουν ληφθεί από το Meteoart.

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΜΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Με σύμμαχο ένα θαυμάσιο καιρό που δε θύμιζε σε τίποτα τα γνωστά «Νικολοβάρβαρα», και με τη δέουσα μεγαλοπρέπεια γιορτάστηκε και φέτος ο πολιούχος μας Άγιος Νικόλαος.

 Την παραμονή της γιορτής πολλοί πιστοί κατέκλυσαν το βυζαντινό ναό με τη μακραίωνη ιστορία στον ομώνυμο όρμο, όπου τελέστηκε ο Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιότατου  Μητροπολίτου Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκταρίου.

 Μετά τον Εσπερινό ακολούθησε η ευλόγηση των άρτων, ενώ ο Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Ατσαλάκης στην ομιλία του αναφέρθηκε στο βίο του Αγίου Νικολάου.

 Το ίδιο βράδυ και μετά τον Εσπερινό ακολούθησε μουσική βραδιά στο κινηματοθέατρο REX από τρεις εξαίρετους μουσικούς – τραγουδοποιούς της ελληνικής μουσικής σκηνής. Ο Γεράσμος Ανδρεάτος, ο Σταμάτης Χατζηευσταθίου και ο Απόστολος Ρίζος παρουσίασαν τραγούδια δικά τους αλλά και άλλων Ελλήνων δημιουργών και απέσπασαν το θερμό χειροκρότημα του κοινού.

Την κυριώνυμο ημέρα της γιορτής τελέστηκε η Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα ναό στο τέλος της οποίας ο Σεβασμιότατος κήρυξε το Θείο Λόγο αναφερόμενος στα διδάγματα που μπορούμε να πάρουμε από τη ζωή του Αγίου Νικολάου.

 Μετά την ευλόγηση των άρτων έγινε η καθιερωμένη λιτάνευση της εικόνας του Αγίου με τη συμμετοχή της Δημοτικής Φιλαρμονικής. Η πομπή κατέληξε στη μικρή προβλήτα του όρμου, όπου τελέστηκε ο αγιασμός των υδάτων «τα μικρά Θεοφάνεια».

Στον εορτασμό παρευρέθηκαν ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ Γιάννης Πλακιωτάκης, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, η Αντιπεριφερειάρχης  Λασιθίου κ. Πελαγία Πετράκη, ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου κ. Αντώνης Ζερβός, ο Αστυνομικός Διευθυντής Λασιθίου κ. Κωνσταντίνος Περάκης, ο Λιμενάρχης Αγίου Νικολάου κ. Σπύρος Αγγελάκης και εκπρόσωποι φορέων της πόλης.

 Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος πραγματοποιήθηκαν ιστιοπλοϊκοί, και ανωμάλου δρόμου αγώνες.

 Και του χρόνου!  

Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ REX ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ Α.με.Α

Στις 3 Δεκεμβρίου του 1992, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε το πρόγραμμα δράσης για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες και καθιερώθηκε να εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΑμεΑ). Με αφορμή τον εορτασμό αυτό πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή εκδήλωση με ομιλίες και πλούσιο μουσικοχορευτικό πρόγραμμα στο κινηματοθέατρο REX του Αγίου Νικολάου, με τίτλο «Για μια προσπάθεια ν΄ αγγίξουμε τα όνειρά μας».

Τη συνδιοργάνωσαν το παράρτημα ΑμεΑ του Θεραπευτηρίου Χρόνιων Παθήσεων Λασιθίου, το 4^ο Δημοτικό Σχολείο και το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Αγίου Νικολάου, το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Αγίου Νικολάου, η Ένωση Γονέων και Φίλων ΑμεΑ Μεραμπέλου, το Α.μ.Κ.Ε. «Ξένιος Ζευς Οικοτροφείο «Αρετούσα». Συμμετείχαν το Studio Χορού και Έκφρασης “Alegria”,η Σχολή Χορού «Dance Project” και η Σχολή Χορού «Fuente”. Η όλη διοργάνωση είχε την υποστήριξη του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Την εκδήλωση παρουσίασε ο κ. Μηνάς Μηνάς υπάλληλος του Θεραπευτηρίου Χ. Π. Λασιθίου, η οποία άνοιξε με το χαιρετισμό του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκταρίου, τον οποίο μετέφερε ο Πρωτοπρεσβύτερος Κων. Χαλκιαδάκης. Ακολούθησε ο χαιρετισμός της Προέδρου του Δ.Σ. του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας Κρήτης κ. Ελένης Τσαντηράκη. Τέλος μίλησε η Διευθύντρια του Ειδικού Σχολείου κ. Δέσποινα Κοττάκη.

Σκηνή από την παράσταση "Το ασχημόπαπο"

 Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα ξεκίνησε με τη θεατρική παράσταση «Το ασχημόπαπο», από μαθητές του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου και του Γ-1 Τμήματος του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Αγίου Νικολάου.

 Ακολούθησε δραματοποίηση παραμυθιού με τίτλο: «Τα σταφύλια του κ. Ζαχαρία», από την εθελόντρια του Οικοτροφείου «Αρετούσα» κ. Πόπη Αμαριωτάκη και με τη συμμετοχή ενοίκων του ξενώνα. Αμέσως μετά το θεατρικό δρώμενο σε ολιγόλεπτη ομιλία της η κ. Αμαριωτάκη, συγκίνησε, και καταχειροκροτήθηκε από την κατάμεστη αίθουσα του REX.

Η εθελόντρια Πόπη Αμαριωτάκη

Στη συνέχεια απολαύσαμε χορούς «Latin” από περιθαλπόμενους του Παραρτήματος Α.με.Α Λασιθίου και των σχολών χορού της Κατερίνας Παπαστεφανάκη και χαράς Τζορμπατζάκη.

Προβολή ταινίας μικρού μήκους για το σύνδρομο “Asperger”. Ακολούθησαν χορευτικά από την Ένωση Γονέων και Φίλων Α.με.Α Επαρχίας Μεραμπέλου σε συνεργασία με το Studio χορού και Έκφρασης “Alegria”

 Παρουσίαση χορογραφίας εναλλακτικού σύγχρονου χορού, σε χορογραφία Κατερίνας Δασκαλάκη. Βιεννέζικου valse & funky jazz break σε χορογραφία Αγγελικής Γαστρά, Μαρίας Παρασκευοπούλου.

 Και τέλος ακούστηκαν τραγούδια από το τμήμα φωνητικής υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Grazyna Kow-alzckyk.

ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ ΧΑΝΙΩΝ

Η Ασή Γωνιά είναι ένα ορεινό χωριό στο Νομό Χανίων 600 περίπου κατοίκων που η κύρια απασχόληση τους είναι η κτηνοτροφία. Το χωριό βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του όρους Αγκάθες στα όρια των Νομών Ρεθύμνου και Χανίων. Λόγω της γεωγραφικής του, φυσικής οχυρωματικής θέσης του σε υψόμετρο περίπου 600 μ. συνδέθηκε έντονα με την ιστορία των αγώνων του κρητικού λαού από την εποχή της ενετοκρατίας, όπου και αποτελούσε κέντρο επαναστάσεων.

 Οι κάτοικοι του συμμετείχαν σε όλους τους αγώνες κρατώντας το όπλο κυριολεκτικά στο χέρι από όπου προέρχεται και το όνομα Ασή που είναι αραβοτουρκικής προέλευσης (τούρκικα «Asi» σημαίνει «αποστάτης», «ανυπότακτος» και κατ΄ επέκταση «λεβέντης», «παλικαράς», δηλαδή «Γωνιά των παλικαράδων».

Ιστορικά η Ασή – Γωνιά αναφέρεται ως οικισμός ελεγχόμενος από την ρωμαϊκή πόλη Λάππα, τη σημερινή Αργυρούπολη. Επίσημες αναφορές του χωριού Ασή Γωνιά υπάρχουν από την Ενετική Περίοδο, ενώ ο οικισμός βρισκόταν ανατολικότερα από το σημερινό. Κατά την τουρκοκρατία το χωριό δεν πατήθηκε από τους τούρκους λόγω του δύσβατου της περιοχής.

 Η Ασή – Γωνιά έχει συνδεθεί με την ευλογία των κοπαδιών την ημέρα του Αγίου Γεωργίου, ένα μοναδικό έθιμο στην Κρήτη. Οι βοσκοί της περιοχής θεωρούν προστάτη τους τον Αη Γιώργη και στις 23 Απριλίου συρρέουν με τα κοπάδια τους στην εκκλησία του Αη Γιώργη του Γαλατά. Τα ζώα στολισμένα με τα πιο μελωδικά «λέρια» (κουδούνια), μαντρώνονται στην «κούρτα» έξω από την εκκλησία και αρμέγονται ένα – ένα. Στη συνέχεια το κοπάδι ευλογείται από τον ιερέα και το γάλα μοιράζεται στους κατοίκους και τους επισκέπτες.

Από την Ασή Γωνιά καταγόταν οι Παύλος Γύπαρης, Γεώργιος Ψυχουντάκης και Στυλιανός Κοκκινάκης.   

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Θ. ΒΑΛΤΙΝΟ

Στο πλαίσιο του προγράμματος «Συγγραφείς στα σχολεία και τις πόλεις» το Γραφείο Σχολικού Συμβούλου Φιλολόγων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λασιθίου οργάνωσε σειρά εκδηλώσεων στις πόλεις του Νομού με τη συμμετοχή του πεζογράφου και ακαδημαϊκού Θανάση Βαλτινού. Τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου και στο κινηματοθέατρο REX πραγματοποιήθηκε εκδήλωση προς τιμήν του συγγραφέα όπου παρουσιάστηκε το έργο του.

Οι κ. Βαλτινός και Βλαχοδήμος

 Για την εκδήλωση αυτή συνεργάστηκαν επίσης ο Πολιτιστικός Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Αγίου Νικολάου, ο Ι. Ν. Αγίας Τριάδος και το Βιβλιοπωλείο Προμηθέας. Τον κορυφαίο Έλληνα συγγραφέα παρουσίασε ο Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων κ. Δημήτρης Βλαχοδήμος, ο οποίος μίλησε για τη ζωή και το έργο του και διάβασε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα βιβλία του.

Η κ. Πετράκη προσφέρει τιμητική
 πλακέτα στο συγγραφέα

Την παρουσία του Θανάση Βαλτινού στον τόπο μας χαιρέτησε η Αντιπεριφερειάρχης κ. Πελαγία Πετράκη η οποία του πρόσφερε τιμητική πλακέτα για το έργο και την προσφορά του στα γράμματα. Την εκδήλωση χαιρέτισαν επίσης ο προϊστάμενος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λασιθίου κ. Γιάννης Σταμέλος και ο πρόεδρος της ΕΛΜΕ Λασιθίου κ. Βασίλης Καλιμάντζαλης.

Στο τέλος ο τιμώμενος απάντησε σε ερωτήσεις του ακροατηρίου. Το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου εκπροσώπησε ο πατήρ Κωνσταντίνος Χαλκιαδάκης.    

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡIO ΤΟΥ 2014

Ο Οκτώβρης ή Οκτώβριος είναι ο δεύτερος μήνας του Φθινοπώρου και ο δέκατος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και έχει 31 ημέρες, η ημέρα διαρκεί 11 ώρες και η νύχτα 13. Το όνομα του οφείλεται στη λατινική λέξη octo, που σημαίνει οχτώ, γιατί στο παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, που άρχιζε από το μήνα Μάρτιο, είχε την όγδοη θέση. Αργότερα όταν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος προστέθηκαν στην αρχή του έτους, ο Οκτώβριος μετακινήθηκε στη δέκατη θέση. Ήταν ο τέταρτος μήνας του αττικού έτους, και ονομαζόταν Πυανεψιών από τα ιερά Πυανέψια ή Πυανόψια, γιορτή προς τιμήν του Απόλλωνα. Ο Οκτώβρης αρχίζει την ίδια ημέρα του χρόνου με τον Ιανουάριο, εκτός από τα δίσεκτα έτη. Παρατηρούμε ότι στην ορθογραφία του δεν εμπεριέχεται το γράμμα «μ» όπως συμβαίνει με τους διπλανούς του μήνες Σεπτέμβριος, Νοέμβριος κλπ. Μέχρι τις 23 του Οκτωβρίου ο ήλιος ευρίσκεται στον αστερισμό του Ζυγού και κατόπιν εισέρχεται στον αστερισμό του Σκορπιού.

Ο Άγιος Δημήτριος

Η μεγάλη θρησκευτική γιορτή του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτη και θαυματουργού, προστάτη και Πολιούχου της Θεσσαλονίκης στις 26 του μήνα, έχει δώσει στον Οκτώβριο την προσωνυμία «Αϊ Δημητριάτης». Η γιορτή αυτή θεωρείται από το λαό μας η αρχή του χειμερινού εξαμήνου, όπως συμβαίνει με τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στις 23 του Απριλίου για την αρχή του θερινού εξαμήνου. Τον Οκτώβριο έχομε το «μικρό καλοκαιράκι» ή το «καλοκαίρι του Αγίου Δημητρίου» όπως λέγεται, λόγω της καλοκαιρίας που επικρατεί κατά κανόνα το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα. Επίσης τον συναντούμε ως Βροχάρη λόγω των ευεργετικών βροχών που πέφτουν στη διάρκεια του. Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας με τα πρωτοβρόχια, και τα χρυσάνθεμα,  που τα ακούμε ως Αγιοδημητριάτικα ή Οκτωβρούδια. Είναι η εποχή που ανθίζουν τα κυκλάμινα, όμορφο λουλούδι που το έκανε τραγούδι ο Γιάννης Ρίτσος: «Κυκλάμινο, κυκλάμινο στου βράχου τη σχισμάδα…». Το όργωμα και η σπορά είναι οι κύριες γεωργικές εργασίες τον Οκτώβριο, καθώς επίσης το φύτεμα φυτών, και των χειμωνιάτικων λαχανικών. Οι κτηνοτρόφοι κατεβάζουν τα κοπάδια τους στα χειμαδιά, και οι κρασοπαραγωγοί ανοίγουν ανήμερα του Αγίου Δημητρίου τα βαρέλια με το καινούργιο κρασί. Στην Κρήτη η δοκιμή των κρασιών γίνεται μια βδομάδα αργότερα, στις 3 Νοεμβρίου, του Αϊ Γιώργη του «μεθυστή».

Από την παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου

Εκτός από τον Άγιο Δημήτριο η εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά στις 18. Ο Λουκάς ήταν ιατρός, αλλά και πολύ καλός ζωγράφος κι έχει ιστορήσει αρκετές προσωπογραφίες της Θεοτόκου. Είναι ο συγγραφέας του τρίτου Ευαγγελίου, και των Πράξεων των Αποστόλων. Στις 3 του μήνα η Αθήνα γιορτάζει τον Πολιούχο της Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη. Πολύ σημαντικά είναι και τα ιστορικά γεγονότα του μήνα με σημαντικότερο εκείνο του ηρωικού «ΟΧΙ» του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Ιωάννη Μεταξά στις αξιώσεις της Ιταλίας και η κήρυξη του πολέμου κατά της χώρας μας. Στις 12 Οκτωβρίου 1944 έχομε την απελευθέρωση της Αθήνας από τις κατοχικές δυνάμεις. Λίγες δεκαετίες πριν, στις 26 Οκτωβρίου 1912 0 Ελληνικός Στρατός εισέρχεται νικηφόρα στη Θεσσαλονίκη και την απελευθερώνει. (Φέτος συμπληρώθηκαν 100 χρόνια).

Ζεστός και ο φετινός Οκτώβριος, με περιορισμένη βροχόπτωση και χωρίς ιδιαίτερα φαινόμενα. Μήνας με ικανοποιητική ηλιοφάνεια. Το βροχόμετρο του Μ/Σ Meteoart κατέγραψε  μόλις 30 χιλιοστά βροχής, έναντι 5 του περυσινού, και 29 του προπέρσινου Οκτωβρίου.                 

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ:     Μέση  20.5 βαθμοί Κελσίου, μέγ. 31.4 ελάχ. 14.7

ΣΧ.     ΥΓΡΑΣΙΑ:         Μέση    62%,   μέγ.  88%   ελάχ.  18%

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ:           30 mm

ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ:     7

ΑΝΕΜΟΙ:                      Μεταβλητοί, μέγ. ταχ. 76Km/h

ΗΛΙΟΦΑΝΕΙΑ:             220 ώρες

ΒΑΡ. ΠΙΕΣΗ:                Μέση, επίπεδο θάλασσας 1017 mb

      Τα στοιχεία αφορούν την περιοχή του Αγίου Νικολάου και έχουν ληφθεί από το Meteoart.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΔΟΜΙΝΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ

Συμπληρώνονται φέτος 400 χρόνια από το θάνατο του ζωγράφου Δομίνικου Θεοτοκόπουλου. Το Υπουργείο Πολιτισμού ανακήρυξε το 2014 έτος «Ελ Γκρέκο», και διοργάνωσε σημαντικές εκδηλώσεις. Στο πλαίσιο της επετείου αυτής η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου διοργάνωσε εκδήλωση – αφιέρωμα στο μεγάλο Κρητικό.

 Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Λασιθίου και περιελάμβανε ομιλίες, εικόνες με τη χρήση πολυμέσων και μουσική. Το αφιέρωμα άνοιξε με την ομιλία του ο Πρόεδρος της Ι.Λ.Ε.Ν.Λ. κ. Γιάννης Σταμέλος. Ακολούθησε με την ομιλία της η Διευθύντρια του Γυμνασίου Κριτσάς φιλόλογος κ. Μαρία Χατζηπαναγιώτη η οποία αναφέρθηκε στην περίοδο που ο Θεοτοκόπουλος έμεινε για τρία χρόνια στην Ιταλία. Για την περίοδο της δημιουργίας του ζωγράφου στο Τολέδο της Ισπανίας, μίλησε η κ. Μαρία Καρτέρη – Σιγανού. Τέλος η φιλόλογος κ. Ανθούλα Ρουμπελάκη, μίλησε για τις επιρροές του Ελ Γκρέκο στην ποίηση και τη λογοτεχνία.

 Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με δύο τραγούδια που ερμήνευσε η Αυτοσχέδια Χορωδία υπό τη δ/νση της καθηγήτριας μουσικής κ. Γιάννας Παπαδάκη. Τα τραγούδια ήταν σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και ποίηση Οδ. Ελύτη και Γ. Σεφέρη.

Ο κ. Σταμέλος

 Ο κ. Γιάννης Σταμέλος ευχαρίστησε τον κόσμο που γέμισε την αίθουσα, και όλους όσους βοήθησαν στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης αυτής.    

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡIO ΤΟΥ 2014

Ο Σεπτέμβρης ή Σεπτέμβριος είναι ο ένατος μήνας του έτους σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Το όνομα του στα Λατινικά είναι September, και προέρχεται από το septem που σημαίνει επτά και ήταν ο έβδομος μήνας του αρχαίου Ρωμαϊκού ημερολογίου. Αργότερα, όταν προστέθηκαν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος στην αρχή του έτους, ο Σεπτέμβριος μετακινήθηκε  στην ένατη θέση χωρίς να αλλάξει όνομα. Στα Βυζαντινά χρόνια ο Σεπτέμβριος ήταν ο πρώτος μήνας του επίσημου ημερολογιακού έτους και η 1^η Σεπτεμβρίου ήταν η αρχή της Ινδίκτου, οπότε και αρχίζει το εκκλησιαστικό έτος που ακολουθεί μέχρι σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία. Ο μήνας έχει τριάντα ημέρες, η ημέρα διαρκεί 12 ώρες και η νύχτα άλλες 12. Μέχρι τις 23 Σεπτεμβρίου ο ήλιος ευρίσκεται στον αστερισμό της Παρθένου και κατόπιν εισέρχεται στον αστερισμό του Ζυγού. Είναι ο πρώτος μήνας του Φθινοπώρου και ο μήνας της έναρξης του Σχολικού έτους, του βροχομετρικού έτους, ενώ αρχίζει η σπορά και το όργωμα. Πολλές είναι οι αγροτικές εργασίες που γίνονται το Σεπτέμβρη, όπως το μάζεμα των χαρουπιών, κυρίως όμως ο μήνας είναι γνωστός ως Τρυγητής λόγω του κοψίματος των σταφυλιών, και στη συνέχεια του πατήματος των.

Μονή Παναγίας Εξακουστής,
            εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου

 Αρκετές είναι και οι εορτές στη διάρκεια του μήνα με κυρίαρχη εκείνη της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στις 14, με τη Σταυρούλα και το Σταύρο να έχουν την «τιμητική» τους. Σημαντική επίσης εορτή είναι στις 8 του μήνα το Γενέσιο της Θεοτόκου που είναι και Παγκόσμια ημέρα κατά του αναλφαβητισμού. Άλλες εορτές είναι: Στις 17 της Αγίας Σοφίας μετά των θυγατέρων της Αγάπης, Ελπίδας και Πίστεως. Σαν αυτή την ημέρα το 1834 η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα της Ελλάδας. Στις 26 εορτάζεται η μετάσταση του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, που λέγεται και καλαθάς από τα καλάθια που κρατούν στον τρύγο, ενώ η μέρα αυτή έχει οριστεί και ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών.

Στη διάρκεια του μήνα έπεσαν 41 χιλ. βροχής

Τυπικός και ο φετινός Σεπτέμβριος χωρίς ιδιαίτερα φαινόμενα , με τη θερμοκρασία σε κανονικά για την εποχή επίπεδα. Το βροχόμετρο του Μ/Σ κατέγραψε 41 χιλιοστά βροχής.

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ:            Μέση  24.5 βαθμοί Κελσίου, μέγ. 33.3, ελάχ. 16.3

ΣΧΕΤ. ΥΓΡΑΣΙΑ:                 Μέση  58%, μεγ.  81%,  ελάχ.  24%

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ  :           41 mm

                                                                      

ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ:         5

ΑΝΕΜΟΙ :                       Μεταβλητοί, μέγ. ταχ. 68 Km/h

ΗΛΙΟΦΑΝΕΙΑ :              270 ώρες

ΒΑΡ.  ΠΙΕΣΗ :                  Μέση,  επίπεδο θάλασσας  1013 mb  

          Τα στοιχεία αφορούν την περιοχή του Αγίου Νικολάου και έχουν ληφθεί από το Meteoart.

Η ΠΕΡΙΗΓΗΤΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΗΝ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΞΑΚΟΥΣΤΗΣ

Μία επιτυχημένη προσκυνηματική εκδρομή πραγματοποίησε το απόγευμα της Πέμπτης 2 Οκτωβρίου στην Ιερά Μονή Παναγίας της Εξακουστής κοντά στο χωριό Μάλες Ιεράπετρας η Περιηγητική Λέσχη Αγίου Νικολάου.

 Ένα συμπληρωμένο λεωφορείο των 50 θέσεων με οδηγό το Βαγγέλη Ευαγγελινάκη  αναχώρησε στις 4:30 από το χώρο της εισόδου της μαρίνας με προορισμό το προσκύνημα.

Το καθολικό της μονής (Φ. Α.)

Ακολουθώντας μία από τις πιο όμορφες και αγαπημένες διαδρομές του Νομού Λασιθίου (Άγιος Νικόλαος – Πρίνα – Καλαμαύκα – Ανατολή – Μάλες), φθάσαμε μετά από μιάμιση ώρα στο μοναστήρι.

Αμέσως μετά την άφιξη μας, είχαμε την ευλογημένη ευκαιρία να συμμετάσχομε στην παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο. Την Ιερά Παράκληση τέλεσε με ιεροπρέπεια και μέσα σε βαθιά ευλάβεια και θρησκευτική κατάνυξη ο πατήρ Εμμανουήλ Μολυμπάκης από την Ιεράπετρα, και στη συνέχεια ευλόγησε τους προσφερόμενους άρτους.

 Ο π. Εμμανουήλ εδεήθη υπέρ του Δ. Σ. και των μελών της Περιηγητικής Λέσχης, και μίλησε για τη χαρά που ένοιωσε αντικρίζοντας γνωστά και αγαπημένα πρόσωπα από τον καιρό που διακονούσε στην Ενορία Αγίου Γεωργίου της πόλης μας.

Η ευλόγηση των άρτων

 Μετά την παράκληση περιηγηθήκαμε στους πολύ καθαρούς χώρους της μονής και στην αίθουσα έκθεσης εργόχειρων και άλλων εκκλησιαστικών αντικειμένων.

 Η νύχτα είχε προχωρήσει όταν ξεκινήσαμε για την επιστροφή. Φαντασμαγορική η εικόνα της Ιεράπετρας τη νύχτα από ψηλά, που της προσδίδει ο καλός φωτισμός.

 Στο χωριό Πρίνα και στη ταβέρνα « Πιτοπούλης», μας περίμενε ένα ζεστό πιάτο με κρέας και πατάτες στο φούρνο, και άφθονο καλό κρασί, για τα οποία είχε φροντίσει ο υπεύθυνος της εκδρομής κ. Αριστοτέλης Γεροντής.

Το κρητικό μουσικό συγκρότημα του Δημήτρη Πιτοπουλάκη, μας ψυχαγώγησε με τη λύρα του, ενώ πολλοί από τους εκδρομείς, έδειξαν τις ικανότητες τους στο χορό. Στην εκδρομή είχαμε τη χαρά να είναι μαζί μας ο Πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της Λέσχης κ.κ. Στρατής Κουρουπάκης και Μιχάλης Κοθρής αντίστοιχα.

Η Μονή της Παναγίας της Εξακουστής λειτουργεί ως γυναικείο μοναστήρι και βρίσκεται μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον. Ηγουμένη είναι η μοναχή Φεβρωνία.

Η ηγουμένη μοναχή Φεβρωνία (Φ. Α.)

Ο ακριβής χρόνος ίδρυσης της μονής δεν είναι γνωστός. Παλαιότερα το μοναστήρι ήταν ανδρώο, και η ιστορία του συνδέεται με τον ηγούμενο Χατζή Ανανία, τον κατά κόσμο Αντώνιο Μπαρμπεράκη από τις Μάλες Ιεράπετρας. Ο Ανανίας έγινε μοναχός στη Μονή Καψά από τον Όσιο Ιωσήφ το Γεροντογιάννη. Το 1877 εγκαταστάθηκε στο ερειπωμένο μοναστήρι της Εξακουστής, όπου υπήρχαν μόνο απομεινάρια κελλιών και ένας μικρός σπηλαιώδης ναός, μέσα στον οποίο βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας.

 Ο ναός της μονής είναι μονόκλιτη καμαροσκέπαστη βασιλική αφιερωμένος στο γενέθλιον της Θεοτόκου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τέμπλο με τις δύο παλιές εικόνες της Βρεφοκρατούσας Παναγίας και του Τιμίου Προδρόμου.