Αποτελεί την ταυτότητα της πόλης της Ιεράπετρας, ο
επιβλητικός Καλές στέκεται αιώνες τώρα στην είσοδο του παλιού λιμανιού,
μαρτυρώντας μεγάλο μέρος της ιστορίας της «Νύμφης του Λιβυκού».
Είναι το μόνο
σωζόμενο οχυρό σε αστικό κέντρο στα νότια παράλια της Κρήτης και ανήκει στον
τύπο των ορθογωνίων οχυρώσεων.
Το φρούριο
Καλές κτίστηκε από τους Ενετούς τον 13ο αι. μ.Χ., για την προστασία
της πόλης από τους εχθρούς της. Σύμφωνα με μία εκδοχή το κάστρο έκτισε το 1212
ο Γενοβέζος Ναύαρχος – πειρατής Ενρίκο Πεσκατόρε που αμέσως μετά το πούλησε στους Ενετούς.
Το 1508 καταστράφηκε από σεισμό. Οι ζημιές που
σημειώθηκαν ποτέ δεν αποκαταστάθηκαν πλήρως, ίσως λόγω της έκτασης τους. Το
κάστρο ενισχύθηκε αργότερα, το 1626, από τον Φραντζέσκο Μοροζίνι.
Όταν η
Ιεράπετρα έπεσε στα χέρια των Οθωμανών το 1647, το κάστρο επιδιορθώθηκε και
χρησιμοποιήθηκε για την άμυνα της πόλης. Από αυτήν την περίοδο κρατάει και το
όνομα Καλές, που αποτελεί παραφθορά του οθωμανικού «Κουλές», που σημαίνει
πύργος.
Σήμερα το
φρούριο είναι επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος, και κατά διαστήματα ο Δήμος
Ιεράπετρας διοργανώνει συναυλίες και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
