Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΜΕΛΟΥ

«Λασίθι οι άνθρωποι και ο τόπος» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Γιάννη Σταμέλου, του οποίου η παρουσίαση έγινε το βράδυ της Δευτέρας 22 Δεκεμβρίου στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Λασιθίου. Το πολύ ενδιαφέρον αυτό βιβλίο παρουσιάζει βιογραφικά πορτραίτα μικρά ή μεγαλύτερα, συνεντεύξεις ανθρώπων του Νομού που ξεχώρισαν, μπήκαν μπροστά και έγραψαν την ιστορία τούτου του τόπου. Το βιβλίο προσφέρει πλήρη τεκμηρίωση και διατρέχει όλο τον ιστορικό ορίζοντα από τα μινωικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας.

 Στο βιβλίο αναφέρθηκαν οι: Μαρία- Καρτέρη Σιγανού, ο γνωστός φιλόλογος Γιάννης Χρονάκης, η Διευθύντρια του Γυμνασίου Κριτσάς Μαρία Χατζηπαναγιώτη και ο Βασίλης Ορφανάκης. Ο συγγραφέας του βιβλίου Γιάννης Σταμέλος, μεταξύ άλλων είπε. «Έκανα μερικά ταξίδια στο χρόνο συναντώντας τα πιο σημαντικά πρόσωπα, τα οποία με κάποιο τρόπο μίλησαν ή έπραξαν σχετικά με τη γεωγραφική περιοχή του Νομού Λασιθίου. Συγκέντρωσα σχόλια, παρατηρήσεις, εντυπώσεις, συνεντεύξεις και περιγραφές, οι οποίες, ελπίζω ότι θα ρίξουν λίγο φως σε γνωστές και άγνωστες προσωπικότητες της σκέψης, της πολιτικής, των αγώνων για ελευθερία, που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του Νομού Λασιθίου.

  

 Αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε η Γωγώ Ζερβού. Ο τροβαδούρος της μουσικής του τόπου μας Γιάννης Βάρδας (Λυραριγιάννης) από τον Κρούστα ξεχώρισε με την παρουσία του και απέσπασε το θερμό χειροκρότημα των παρευρισκομένων. «Δεν είμαι άνθρωπος των γραμμάτων και άμα δε μιλώ με μαντινιάδες τα χάνω» και πρόσθεσε. «Πως χαίρομαι σα βρίσκομαι μ΄ ανθρώπους μορφωμένους, κι ας έχω εγώ τσι χρόνους μου στη βοσκική χαημένους».

Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Άννα Καρτέρη. Δύο όμορφα τραγούδια απέδωσε η «Αυτοσχέδιος Χορωδία», και έπαιξαν οι μουσικοί Βασίλης Τράνακας και Μανόλης Κλώντζας.  

ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ ΤΡΙΒΑΞΩΝΑ

Το τοπωνύμιο Τριβαξώνας που ακούγεται και σήμερα στα δυτικά του κάμπου της Φουρνής εμφανίζεται σε αρκετά έγγραφα της Βενετοκρατίας. Για παράδειγμα σε συμβόλαιο του1639 γίνεται λόγος για κτήματα στα μετόχια Χώρες και Τριβαξώνα. Τα μετόχια αυτά μάλιστα διέσχιζε πιθανότατα η κεντρική οδός που οδηγούσε από τη Νεάπολη στη Σπίναλογκα.

 Η λεκάνη βορειοανατολικά της αρχαίας Δρήρου, ανατολικά του Αγίου Γεωργίου και δυτικά από το Καστέλι της Φουρνής, καλείται σήμερα Τριβαξώνας. Σε συμβόλαιο τον Ιούλιο του 1636, που ακυρώνει την παραχώρηση προς το Αρέτι ενός μέρους από το μετόχι Δρουβαξόνα, ο τόπος προσδιορίζεται ως παρτινέντζια του χωριού Πλατυπόδι.

Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους και με δεύτερο συμβόλαιο του 1637, το Αρέτι αγοράζει από το φεουδάρχη Τριβηζά που βρίσκεται «εν ταις κόραις ντεστρέτο φουρνής, εις τον Τριβαξώνα» κτήματα σε αυτήν την περιοχή.

 Το μετόχι Τριβαξώνας της Βενετοκρατίας πιθανότατα ταυτίζεται με την περιοχή, που και σήμερα ονομάζεται έτσι και στην οποία φαίνεται πως με τα χρόνια απέκτησε μεγάλη περιουσία η μονή Αρετίου.

 Σημ. Η περιγραφή είναι από το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ
& ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΟ ΝΟΕΜΒΡIO ΤΟΥ 2014

Ο Νοέμβρης ή Νοέμβριος είναι ο τελευταίος μήνας του Φθινοπώρου και ο ενδέκατος μήνας του έτους σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο και έχει 30 ημέρες, η ημέρα διαρκεί 10 ώρες και η νύχτα 14. Το όνομα του οφείλεται στη Λατινική λέξη novem που σημαίνει εννιά, και αυτό γιατί ήταν ο ένατος μήνας του Ρωμαϊκού δεκάμηνου ημερολογίου, το οποίο άρχιζε από το μήνα Μάρτιο. Αργότερα, όταν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος προστέθηκαν στην αρχή του έτους, ο Νοέμβριος μετακινήθηκε στη ενδέκατη θέση χωρίς να αλλάξει όνομα. Η πρώτη ημέρα του μήνα είναι πάντα η ίδια με εκείνη του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου, εκτός από τα δίσεκτα έτη. Μέχρι τις 22 του Νοεμβρίου ο ήλιος ευρίσκεται στο αστερισμό του Σκορπιού και κατόπιν εισέρχεται στον αστερισμό του Τοξότη.

 Ο λαός μας έχει προσδώσει και άλλες ονομασίες στο μήνα που οφείλονται στις πολλές θρησκευτικές εορτές που υπάρχουν στη διάρκεια του όπως: Αρχαγγελιάτης ή Αϊ Στράτηγος, Φιλιππιάτης, Αντριάς κ.α. Επίσης από τις αγροτικές εργασίες έχει πάρει πολλά ονόματα όπως: Μεσοσπορίτης, γιατί η σπορά βρίσκεται στο μέσο της, ακόμη το Νοέμβριο αρχίζει το λιομάζωμα. Ακούγεται και «Ανακατεμένος» λόγω των άστατων καιρικών συνθηκών που επικρατούν στη διάρκεια του, αλλά και «Βροχάρης», γιατί πέφτουν πολλές βροχές. Ο Νοέμβριος είναι ένας ιδιόμορφος μήνας λόγω των καιρικών εναλλαγών, είναι μια περίοδος μελαγχολική, και μας προετοιμάζει για το χειμώνα που έρχεται. Η δύση των Πλειάδων (Πούλια) που παρατηρείται αμέσως μετά τη δύση του Ήλιου στο μέσο του μήνα σηματοδοτεί τον ερχομό του κρύου και προτρέπει τους γεωργούς να ολοκληρώσουν τη σπορά και τους τελευταίους κτηνοτρόφους να κατηφορίσουν στα χειμαδιά. Η βροχή των «Λεοντιδών» είναι ένα ιδιαίτερα θεαματικό φαινόμενο που παρατηρείται κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου. Είναι τα γνωστά πεφταστέρια και προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα.

Το μήνα Νοέμβριο αρχίζει το λιομάζωμα

 Πολύ πλούσιο το εορτολόγιο του μήνα, ξεκινώντας από την 1^η με την εορτή των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, που ασκούσανε το λειτούργημα του ιατρού όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και στα ζώα. Στις 8 Νοεμβρίου έχουμε  την εορτή του Ταξιάρχη και Αρχαγγέλου Μιχαήλ προστάτη της Αεροπορίας, στις 9 η εκκλησία μας εορτάζει τον Άγιο Νεκτάριο Αιγίνης. Ο Άγιος Μηνάς είναι Πολιούχος και προστάτης της πόλης του Ηρακλείου Κρήτης και εορτάζεται στις 11 του μήνα. Στις 14 του Νοεμβρίου εορτάζεται ο Άγιος Απόστολος Φίλιππος, και την επόμενη αμέσως αρχίζει η νηστεία των Χριστουγέννων, και ακολουθεί στις 16 η εορτή του Αγίου και Ευαγγελιστή Ματθαίου. Κυρίαρχη, όμως εορτή στο μήνα είναι τα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου στις 21 (Μεσοσπορίτισσας). Την ημέρα εκείνη η Θεοτόκος τριών ετών εισέρχεται στα Άγια των Αγίων (Ιερό των Ιεροσολύμων), όπου έμεινε μέχρι την ηλικία των 15 ετών. Η εορτή αυτή καθιερώθηκε τον 8^ο αι. μ. χ. στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ήταν γυναίκα με ξεχωριστή σοφία και ομορφιά. Για την εμμονή της στη χριστιανική πίστη βασανίστηκε και αποκεφαλίστηκε το 305 μ.Χ. Η εκκλησία τιμά τη μνήμη της στις 25 του μήνα. Ακολουθεί στις 26 η εορτή του Αγίου Στυλιανού, και τέλος στις 30 εορτάζει ο Άγιος Ανδρέας ο πρωτόκλητος. Από τα σημαντικά γεγονότα του μήνα είναι, η εξέγερση το Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1973 κατά της δικτατορίας του 1967. Επίσης στις 25 του μήνα εορτάζεται η επέτειος της Εθνικής Αντίστασης.

Το εσωτερικό του ναού της Αγίας
Αικατερίνης στο Όρος Σινά 

Περιορισμένες είναι οι βροχές τα τελευταία χρόνια στην περιοχή μας. Ο Νοέμβριος, που κατά κανόνα δίνει αρκετές βροχές, φέτος το βροχόμετρο του Μ/Σ κατέγραψε μόλις 6 χιλιοστά έναντι 25 του περυσινού Νοεμβρίου. Η μέση θερμοκρασία ήταν 16,5 βαθμοί Κελσίου.                           

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ:            Μέση 16,5 βαθμοί Κελσίου, μέγ. 22,3 ελάχ. 11,0

ΣΧ.     ΥΓΡΑΣΙΑ:           Μέση 68%, μέγ. 91% ελάχ. 38%

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ :           6 χιλιοστά

ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ:       4

ΑΝΕΜΟΙ:                        Μεταβλητοί,  μέγ. ταχ. 68Km/h

ΗΛΙΟΦΑΝΕΙΑ:               120 ώρες

ΒΑΡ.     ΠΙΕΣΗ:               1018,5 mb

         Τα στοιχεία αφορούν την περιοχή του Αγίου Νικολάου  και έχουν ληφθεί από το Meteoart.

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΜΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Με σύμμαχο ένα θαυμάσιο καιρό που δε θύμιζε σε τίποτα τα γνωστά «Νικολοβάρβαρα», και με τη δέουσα μεγαλοπρέπεια γιορτάστηκε και φέτος ο πολιούχος μας Άγιος Νικόλαος.

 Την παραμονή της γιορτής πολλοί πιστοί κατέκλυσαν το βυζαντινό ναό με τη μακραίωνη ιστορία στον ομώνυμο όρμο, όπου τελέστηκε ο Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιότατου  Μητροπολίτου Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκταρίου.

 Μετά τον Εσπερινό ακολούθησε η ευλόγηση των άρτων, ενώ ο Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Ατσαλάκης στην ομιλία του αναφέρθηκε στο βίο του Αγίου Νικολάου.

 Το ίδιο βράδυ και μετά τον Εσπερινό ακολούθησε μουσική βραδιά στο κινηματοθέατρο REX από τρεις εξαίρετους μουσικούς – τραγουδοποιούς της ελληνικής μουσικής σκηνής. Ο Γεράσμος Ανδρεάτος, ο Σταμάτης Χατζηευσταθίου και ο Απόστολος Ρίζος παρουσίασαν τραγούδια δικά τους αλλά και άλλων Ελλήνων δημιουργών και απέσπασαν το θερμό χειροκρότημα του κοινού.

Την κυριώνυμο ημέρα της γιορτής τελέστηκε η Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα ναό στο τέλος της οποίας ο Σεβασμιότατος κήρυξε το Θείο Λόγο αναφερόμενος στα διδάγματα που μπορούμε να πάρουμε από τη ζωή του Αγίου Νικολάου.

 Μετά την ευλόγηση των άρτων έγινε η καθιερωμένη λιτάνευση της εικόνας του Αγίου με τη συμμετοχή της Δημοτικής Φιλαρμονικής. Η πομπή κατέληξε στη μικρή προβλήτα του όρμου, όπου τελέστηκε ο αγιασμός των υδάτων «τα μικρά Θεοφάνεια».

Στον εορτασμό παρευρέθηκαν ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ Γιάννης Πλακιωτάκης, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, η Αντιπεριφερειάρχης  Λασιθίου κ. Πελαγία Πετράκη, ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου κ. Αντώνης Ζερβός, ο Αστυνομικός Διευθυντής Λασιθίου κ. Κωνσταντίνος Περάκης, ο Λιμενάρχης Αγίου Νικολάου κ. Σπύρος Αγγελάκης και εκπρόσωποι φορέων της πόλης.

 Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος πραγματοποιήθηκαν ιστιοπλοϊκοί, και ανωμάλου δρόμου αγώνες.

 Και του χρόνου!  

Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ REX ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ Α.με.Α

Στις 3 Δεκεμβρίου του 1992, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε το πρόγραμμα δράσης για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες και καθιερώθηκε να εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΑμεΑ). Με αφορμή τον εορτασμό αυτό πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή εκδήλωση με ομιλίες και πλούσιο μουσικοχορευτικό πρόγραμμα στο κινηματοθέατρο REX του Αγίου Νικολάου, με τίτλο «Για μια προσπάθεια ν΄ αγγίξουμε τα όνειρά μας».

Τη συνδιοργάνωσαν το παράρτημα ΑμεΑ του Θεραπευτηρίου Χρόνιων Παθήσεων Λασιθίου, το 4^ο Δημοτικό Σχολείο και το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Αγίου Νικολάου, το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Αγίου Νικολάου, η Ένωση Γονέων και Φίλων ΑμεΑ Μεραμπέλου, το Α.μ.Κ.Ε. «Ξένιος Ζευς Οικοτροφείο «Αρετούσα». Συμμετείχαν το Studio Χορού και Έκφρασης “Alegria”,η Σχολή Χορού «Dance Project” και η Σχολή Χορού «Fuente”. Η όλη διοργάνωση είχε την υποστήριξη του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Την εκδήλωση παρουσίασε ο κ. Μηνάς Μηνάς υπάλληλος του Θεραπευτηρίου Χ. Π. Λασιθίου, η οποία άνοιξε με το χαιρετισμό του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκταρίου, τον οποίο μετέφερε ο Πρωτοπρεσβύτερος Κων. Χαλκιαδάκης. Ακολούθησε ο χαιρετισμός της Προέδρου του Δ.Σ. του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας Κρήτης κ. Ελένης Τσαντηράκη. Τέλος μίλησε η Διευθύντρια του Ειδικού Σχολείου κ. Δέσποινα Κοττάκη.

Σκηνή από την παράσταση "Το ασχημόπαπο"

 Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα ξεκίνησε με τη θεατρική παράσταση «Το ασχημόπαπο», από μαθητές του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου και του Γ-1 Τμήματος του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Αγίου Νικολάου.

 Ακολούθησε δραματοποίηση παραμυθιού με τίτλο: «Τα σταφύλια του κ. Ζαχαρία», από την εθελόντρια του Οικοτροφείου «Αρετούσα» κ. Πόπη Αμαριωτάκη και με τη συμμετοχή ενοίκων του ξενώνα. Αμέσως μετά το θεατρικό δρώμενο σε ολιγόλεπτη ομιλία της η κ. Αμαριωτάκη, συγκίνησε, και καταχειροκροτήθηκε από την κατάμεστη αίθουσα του REX.

Η εθελόντρια Πόπη Αμαριωτάκη

Στη συνέχεια απολαύσαμε χορούς «Latin” από περιθαλπόμενους του Παραρτήματος Α.με.Α Λασιθίου και των σχολών χορού της Κατερίνας Παπαστεφανάκη και χαράς Τζορμπατζάκη.

Προβολή ταινίας μικρού μήκους για το σύνδρομο “Asperger”. Ακολούθησαν χορευτικά από την Ένωση Γονέων και Φίλων Α.με.Α Επαρχίας Μεραμπέλου σε συνεργασία με το Studio χορού και Έκφρασης “Alegria”

 Παρουσίαση χορογραφίας εναλλακτικού σύγχρονου χορού, σε χορογραφία Κατερίνας Δασκαλάκη. Βιεννέζικου valse & funky jazz break σε χορογραφία Αγγελικής Γαστρά, Μαρίας Παρασκευοπούλου.

 Και τέλος ακούστηκαν τραγούδια από το τμήμα φωνητικής υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Grazyna Kow-alzckyk.