Το ποδήλατο είναι ένα οικονομικό, υγιεινό, ευέλικτο στην πόλη και φιλικό προς το περιβάλλον μέσο μεταφοράς, και αποτελεί την καλύτερη λύση στο κυκλοφοριακό και τα προβλήματα ρύπανσης των σύγχρονων πόλεων. Δεν απαιτεί άδεια οδήγησης και κυκλοφορίας και δεν υπόκειται σε φόρους, στοιχεία πολύ σημαντικά σε δύσκολες οικονομικές καταστάσεις όπως οι σημερινές. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των ποδηλάτων του πλανήτη περνά το ένα δισεκατομμύριο. Στην τυπική του μορφή είναι ένα όχημα με δύο τροχούς, οι οποίοι είναι τοποθετημένοι ο ένας πίσω από τον άλλο και συνδέονται μεταξύ τους με ένα μεταλλικό σκελετό. Κινείται καθώς ο αναβάτης χρησιμοποιεί τη μυϊκή δύναμη των ποδιών του γυρίζοντας τα πετάλια. Υπάρχουν όμως και ποδήλατα με τρεις ή τέσσερις τροχούς, μονά ή διπλά (θέσεις).
Τα βασικά μέρη ενός κλασικού ποδηλάτου είναι το τιμόνι, η σέλα, το σύστημα μετάδοσης της κίνησης, η ύπαρξη ταχυτήτων ή μη, τα φρένα που στα τελευταία μοντέλα είναι δισκόφρενα, το δυναμό και το φανάρι για τη νυκτερινή πορεία. Το ποδήλατο το βρίσκουμε σε διάφορους τύπους ανάλογα με τη χρήση και το σκοπό που εξυπηρετεί. Έτσι έχουμε, ποδήλατο πόλης, βουνού, αγωνιστικό ποδήλατο, ταξιδιού. κ.α.
Σαφείς πληροφορίες για το πότε και από ποιόν εφευρέθηκε το ποδήλατο δεν υπάρχουν. Οι πρώτες κατασκευές παρουσιάστηκαν στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο (Γερμανία – Αγγλία). Το 1817 ο Γερμανός βαρόνος Κάρλ Φόν Ντράις έφτιαξε μια κατασκευή εξ ολοκλήρου από ξύλο, που ίσως ήταν ο πρόγονος του ποδηλάτου, δεν είχε πετάλια και ο αναβάτης έσπρωχνε με τα πόδια του προς τα πίσω και έτσι πετύχαινε τη κίνηση.
 |
| Ποδήλατο αξίας 600 ευρώ |
Στη χώρα μας το πρώτο ποδήλατο ήρθε το 1885, ενώ το 1890 ιδρύεται η Διεθνής Ποδηλατική Ομοσπονδία και στην Αθήνα κατασκευάζεται το πρώτο ποδηλατοδρόμιο της χώρας. Πρόκειται για το μετέπειτα ποδοσφαιρικό γήπεδο Γ. Καραϊσκάκης. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 οι ποδηλάτες Κωνσταντινίδης και Παρασκευόπουλος αναδεικνύονται Ολυμπιονίκες στα δύο αγωνίσματα ποδηλασίας 85 και 320 χιλιομέτρων αντίστοιχα. Στην Ελλάδα το πρώτο ποδήλατο κατασκευάστηκε στο Ναύπλιο από τη Rafbikes (HERMES).
Ένα σύγχρονο ποδήλατο ζυγίζει 10-15 κιλά και προσφέρεται σε διάφορα μεγέθη ανάλογα με την ηλικία και το σώμα του αναβάτη. Διαθέτει σχάρα για να μπορεί να μεταφέρει αντικείμενα μέχρι 30 κιλά . Αναπτύσει ταχύτητα 30-40 χιλιομέτρων την ώρα στην ευθεία και ανεβαίνει ανηφόρες χωρίς ιδιαίτερο κόπο με τη χρήση ταχυτήτων. Η τιμή του είναι προσιτή, αφού κοστίζει από 200 έως 800 ευρώ. Σε έρευνες που έγιναν από ειδικούς στην Αθήνα διαπιστώθηκε ότι στο κέντρο της πρωτεύουσας το ποδήλατο είναι γρηγορότερο από το αυτοκίνητο. Είναι ένα ευέλικτο μέσο μεταφοράς, παρκάρει σχεδόν παντού, μεταφέρεται εύκολα από πεζοδρόμια , σκάλες και άλλα εμπόδια. Δεν απαιτεί ιδιαίτερη συντήρηση, αποθηκεύεται εύκολα ακόμα και στο δωμάτιο μας. Το ποδήλατο είναι ένα από τα πιο αερόβια αθλήματα, και γυμνάζει το καρδιοαναπνευστικό σύστημα και τους μυς των ποδιών.
 |
| Ποδήλατα βουνού |
Το ποδήλατο είναι φιλικό προς το περιβάλλον και δεν μολύνει με καυσαέρια. Προσφέρεται για ψυχαγωγία σε βραδινές εξόδους ή μικρές αποδράσεις από την πόλη. Χρησιμοποιείται και από τα δύο φύλα και από όλες τις ηλικίες. Σε αρκετές πόλεις του πλανήτη προωθείται η χρήση του ποδηλάτου ως βασικού μέσου μετακίνησης (Άμστερνταμ, Κοπεγχάγη, Βαρκελώνη, Όσλο) και η δημιουργία δικτύου λωρίδων κυκλοφορίας και θέσεων στάθμευσης για τα ποδήλατα.
Η πόλη μας λόγω του ότι είναι κτισμένη σε λόφους δεν έχει ιδιαίτερη παράδοση στην ποδηλασία σε σχέση με άλλες πόλεις ή περιοχές του Νομού όπως η Ιεράπετρα ή το Οροπέδιο Λασιθίου, αφού το τελευταίο ερχόταν πρώτο σε αριθμό ποδηλάτων μετά τους ανεμόμυλους πριν λίγες δεκαετίες. Οι πληροφορίες μας λένε, ότι τα πρώτα ποδήλατα για ενοικίαση στην πόλη μας ήρθαν τη δεκαετία του ΄40 από τον Δημήτριο Απαλάκη στην οδό V Μεραρχίας στο κέντρο της πόλης. Η κύρια όμως σχέση της πόλης μας με το ποδήλατο ήταν εκείνη του αείμνηστου Αγιονικολιώτη Αλέκου Παναγιωτάκη, ο οποίος διατηρούσε κατάστημα ενοικίασης ποδηλάτων στην αρχή της οδού Αναπαύσεως, λίγο πριν από το Εθνικό Στάδιο Αγίου Νικολάου, τη δεκαετία του ΄60.
 |
| Στιγμιότυπο από ποδηλατικούς αγώνες |
Τον τελευταίο καιρό όμως όλο και περισσότερα ποδήλατα «συναντούμε» στους δρόμους της πόλης μας, και αυτό είναι ευεργετικό, διότι όσο περισσότερα ποδήλατα στους δρόμους τόσο λιγότερη ρύπανση στο περιβάλλον.
Πηγές:
